Đặc điểm độc nhất của điểm chứng khoán là vai trò như một phong vũ biểu đo lường sức khỏe của nền kinh tế và tâm lý của nhà đầu tư. Sự biến động của điểm số thể hiện kỳ vọng tập thể về lợi nhuận doanh nghiệp và tăng trưởng kinh tế trong tương lai (Theo World Bank, 2022).
Một thuộc tính hiếm của điểm chứng khoán là phương pháp tính toán dựa trên trọng số giá trị vốn hóa. Điều này có nghĩa là sự thay đổi giá của các công ty có vốn hóa lớn sẽ tác động đến chỉ số mạnh hơn đáng kể so với các công ty có vốn hóa nhỏ (Theo Viện CFA, 2023).
1. Điểm Chứng Khoán Là Gì?

Ảnh trên: Điểm Chứng Khoán Là Gì
Điểm chứng khoán, hay chỉ số chứng khoán, là một công cụ thống kê đo lường sự thay đổi của một nhóm cổ phiếu đại diện cho toàn bộ thị trường hoặc một lĩnh vực cụ thể (Theo Investopedia, 2023). Thay vì theo dõi hàng nghìn cổ phiếu riêng lẻ, nhà đầu tư sử dụng chỉ số để nắm bắt xu hướng chung.
Tại Việt Nam, chỉ số tiêu biểu nhất là VN-Index.
– Thực thể liên quan: VN-Index là chỉ số đại diện cho tất cả cổ phiếu niêm yết trên Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HOSE).
– Giá trị thuộc tính: Giá trị của VN-Index được tính bằng phương pháp trọng số giá trị vốn hóa thị trường.
– Nguồn gốc: VN-Index có ngày cơ sở là 28/07/2000 với điểm số ban đầu là 100 điểm.
Việc hiểu rõ bản chất của điểm chứng khoán là bước đầu tiên để phân tích các đặc điểm của thị trường.
2. Các Đặc Điểm Của Thị Trường Chứng Khoán Phản Ánh Qua Điểm Số?
Điểm chứng khoán phản ánh 4 đặc điểm chính của thị trường: tính biến động, tính thanh khoản, tính chu kỳ và mức độ rủi ro hệ thống. Sự thay đổi của điểm số là kết quả tổng hợp của các đặc điểm này, cung cấp một bức tranh toàn cảnh về môi trường đầu tư (Theo Quỹ Tiền tệ Quốc tế – IMF, 2022).
– Tính Biến Động (Volatility) Thể Hiện Như Thế Nào Qua Điểm Số? Tính biến động được thể hiện qua biên độ dao động của điểm chứng khoán trong một khoảng thời gian nhất định. Một thị trường có biến động cao sẽ ghi nhận những thay đổi điểm số lớn và đột ngột, trong khi thị trường ổn định có điểm số dao động trong biên độ hẹp hơn (Theo Reuters, 2023).
– Mối Quan Hệ Giữa Điểm Số và Tính Thanh Khoản (Liquidity)? Điểm số thường có tương quan thuận với tính thanh khoản, thể hiện qua khối lượng và giá trị giao dịch hàng ngày. Khi điểm số tăng, sự hứng khởi của nhà đầu tư thường thúc đẩy khối lượng giao dịch tăng theo, cho thấy dòng tiền đang chảy vào thị trường mạnh mẽ và ngược lại (Theo Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội, 2023).
– Tính Chu Kỳ (Cyclicality) Được Nhận Diện Ra Sao? Tính chu kỳ được nhận diện thông qua các giai đoạn tăng trưởng (uptrend) và suy thoái (downtrend) kéo dài của điểm chứng khoán. Các chu kỳ này thường gắn liền với chu kỳ kinh tế vĩ mô, bao gồm các giai đoạn mở rộng và suy thoái của nền kinh tế (Theo National Bureau of Economic Research, 2021).
Sự thấu hiểu các đặc điểm này giúp nhà đầu tư nhận thức rõ hơn về ý nghĩa của điểm chứng khoán.

Ảnh trên: Tính Biến Động (Volatility)
3. Ý Nghĩa Của Điểm Chứng Khoán Đối Với Nhà Đầu Tư và Nền Kinh Tế?
Đối với nhà đầu tư, điểm chứng khoán là một công cụ tham chiếu để đo lường hiệu suất danh mục và đánh giá xu hướng thị trường. Đối với nền kinh tế, nó là một chỉ báo quan trọng về sức khỏe kinh tế và niềm tin kinh doanh (Theo The Economist, 2023).
– Ý Nghĩa Đối Với Nhà Đầu Tư Cá Nhân? Nhà đầu tư cá nhân sử dụng điểm chứng khoán để so sánh hiệu quả đầu tư của mình với mức sinh lời chung của thị trường. Nếu danh mục của một nhà đầu tư tăng trưởng thấp hơn mức tăng của VN-Index, điều đó cho thấy các lựa chọn cổ phiếu chưa tối ưu (Theo Morningstar, 2022).
– Ý Nghĩa Đối Với Các Tổ Chức Tài Chính? Các quỹ đầu tư và tổ chức tài chính sử dụng điểm chứng khoán làm benchmark (chuẩn so sánh) để đánh giá hiệu quả hoạt động. Nhiều quỹ tương hỗ được thiết kế để mô phỏng hoặc vượt qua hiệu suất của một chỉ số cụ thể như VN30-Index (Theo S&P Dow Jones Indices, 2023).
– Ý Nghĩa Đối Với Nền Kinh Tế Vĩ Mô? Sự tăng trưởng bền vững của điểm chứng khoán thường là một dấu hiệu của một nền kinh tế khỏe mạnh, thu hút vốn đầu tư nước ngoài. Ngược lại, sự sụt giảm mạnh có thể báo hiệu một cuộc suy thoái kinh tế sắp xảy ra, vì nó phản ánh sự sụt giảm trong dự báo lợi nhuận của các doanh nghiệp (Theo Bloomberg, 2023).
Việc hiểu ý nghĩa của điểm số là tiền đề để có thể đọc và phân tích bảng điểm một cách chính xác.
4. Cách Đọc Bảng Điểm Chứng Khoán Chính Xác?

Ảnh trên: Khối lượng giao dịch (KLGD)
Để đọc bảng điểm chứng khoán chính xác, cần chú ý đến 5 thông số cốt lõi: điểm số hiện tại, mức thay đổi so với phiên trước, khối lượng giao dịch, giá trị giao dịch và số mã tăng/giảm. Các thông số này cung cấp cái nhìn toàn diện về diễn biến thị trường trong phiên.
– Điểm số hiện tại và Mức thay đổi: Cho biết chỉ số đang ở mức nào và đã tăng hay giảm bao nhiêu điểm (hoặc phần trăm) so với giá tham chiếu. Màu xanh lá cây biểu thị sự tăng giá, trong khi màu đỏ biểu thị sự giảm giá.
– Khối lượng giao dịch (KLGD): Là tổng số cổ phiếu đã được khớp lệnh trong phiên. Khối lượng giao dịch cao cho thấy thị trường đang sôi động.
– Giá trị giao dịch (GTGD): Là tổng số tiền đã được dùng để mua bán cổ phiếu. Giá trị giao dịch lớn thường đi kèm với các phiên có biến động mạnh.
– Số mã tăng/giảm/đứng giá: Thể hiện độ rộng của thị trường. Một phiên tăng điểm nhưng số mã giảm nhiều hơn số mã tăng cho thấy đà tăng không bền vững và chỉ tập trung vào một vài cổ phiếu vốn hóa lớn.
– Chỉ số các ngành: Bên cạnh chỉ số chung, các bảng điện tử còn cung cấp chỉ số của từng ngành (tài chính, bất động sản, công nghệ…). Việc theo dõi các chỉ số này giúp xác định ngành nào đang dẫn dắt thị trường.
Phân tích các yếu tố trên giúp nhà đầu tư đưa ra nhận định sâu sắc hơn, thay vì chỉ nhìn vào màu sắc xanh đỏ của chỉ số chung.
5. Mốc 1200 Điểm Chứng Khoán Là Gì và Có Ý Nghĩa Như Thế Nào?

Ảnh trên: Mốc 1200 điểm của VN-Index
Mốc 1200 điểm của VN-Index là một ngưỡng cản tâm lý và kỹ thuật quan trọng, đại diện cho một mức đỉnh lịch sử mà thị trường đã nhiều lần thử thách. Việc vượt qua hoặc thất bại tại ngưỡng này có ý nghĩa lớn về mặt tâm lý và xu hướng dài hạn của thị trường (Theo Vietstock, 2021).
– H3: Ý Nghĩa Về Mặt Tâm Lý? Về mặt tâm lý, 1200 điểm được coi là một rào cản mà khi vượt qua sẽ củng cố niềm tin mạnh mẽ cho nhà đầu tư về một chu kỳ tăng trưởng mới. Ngược lại, việc không thể vượt qua mốc này có thể gây ra sự thất vọng và dẫn đến các đợt bán tháo (Theo CafeF, 2022).
– H3: Ý Nghĩa Về Mặt Phân Tích Kỹ Thuật? Trong phân tích kỹ thuật, 1200 điểm là một vùng kháng cự (resistance) mạnh. Khi chỉ số vượt qua được vùng này, nó sẽ trở thành một vùng hỗ trợ (support) vững chắc cho các đợt điều chỉnh trong tương lai, theo nguyên tắc “kháng cự cũ trở thành hỗ trợ mới” (Theo “Technical Analysis of the Financial Markets” by John J. Murphy).
Hiểu rõ các mốc điểm quan trọng giúp nhà đầu tư có cái nhìn sâu sắc về các yếu tố ảnh hưởng đến thị trường.
6. Các Yếu Tố Nào Ảnh Hưởng Đến Điểm Chứng Khoán?

Ảnh trên: GDP
Điểm chứng khoán chịu ảnh hưởng bởi 4 nhóm yếu tố chính: kinh tế vĩ mô, tình hình hoạt động của doanh nghiệp, tâm lý nhà đầu tư, và các yếu tố chính trị-xã hội. Sự tương tác phức tạp của các yếu tố này tạo nên sự biến động hàng ngày của chỉ số (Theo Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, 2023).
– Kinh tế vĩ mô: Các chỉ số như GDP, lạm phát, lãi suất, và tỷ giá hối đoái có tác động trực tiếp. Tăng trưởng GDP cao và lạm phát ổn định thường hỗ trợ cho sự tăng điểm của thị trường.
– Kết quả kinh doanh của doanh nghiệp: Lợi nhuận và doanh thu của các công ty niêm yết, đặc biệt là các công ty vốn hóa lớn, là động lực chính cho giá cổ phiếu và do đó ảnh hưởng đến chỉ số.
– Tâm lý nhà đầu tư: Sự lạc quan hay bi quan của đám đông có thể tạo ra các xu hướng tăng hoặc giảm giá mạnh, đôi khi vượt ra ngoài các yếu tố cơ bản.
– Chính trị và xã hội: Sự ổn định chính trị, thay đổi chính sách, thiên tai, hoặc dịch bệnh đều có thể gây ra những biến động lớn trên thị trường chứng khoán.
Việc phân tích các yếu tố này đòi hỏi kiến thức và kinh nghiệm. Bạn là nhà đầu tư mới chưa biết bắt đầu từ đâu hay đang đầu tư nhưng thua lỗ, mong muốn tìm một phương pháp hiệu quả? Việc có một chuyên gia đồng hành để xây dựng phương án, rà soát danh mục và xác định mục tiêu là điều cần thiết, đặc biệt trong một thị trường đầy biến động. Đối với nhà đầu tư, CASIN là công ty tư vấn chuyên nghiệp giúp bảo vệ vốn và tạo lợi nhuận ổn định. Khác biệt với môi giới truyền thống, CASIN đồng hành trung và dài hạn, cung cấp chiến lược đầu tư cá nhân hóa cho từng khách hàng, mang lại sự an tâm và tăng trưởng tài sản bền vững. Hãy liên hệ với Casin qua số điện thoại (Call/Zalo) ở góc dưới website hoặc điền thông tin qua đường link đính kèm.

Ảnh trên: Dịch Vụ Tư Vấn Và Đầu Tư Chứng Khoán CASIN
Đánh giá từ người dùng:
Anh Minh, một nhà đầu tư tại Hà Nội, chia sẻ với Casin: “Ban đầu tôi chỉ nhìn vào con số xanh đỏ, nhưng sau khi hiểu về cách tính và các yếu tố ảnh hưởng, tôi đã ra quyết định bình tĩnh và hiệu quả hơn.”
Chị Lan, khách hàng của Casin, phát biểu: “Việc hiểu rằng điểm số bị chi phối bởi các cổ phiếu lớn giúp tôi xây dựng danh mục đầu tư cân bằng hơn, không chạy theo biến động nhất thời của chỉ số.”
7. Câu Hỏi Thường Gặp
1. Chỉ số VN-Index hôm nay được tính như thế nào?
Chỉ số VN-Index được tính dựa trên công thức trọng số giá trị vốn hóa của tất cả các cổ phiếu niêm yết trên sàn HOSE. Giá trị này được so sánh với giá trị vốn hóa tại ngày cơ sở để đưa ra điểm số cuối cùng (Theo HOSE, 2023).
2. Sự khác biệt giữa VN-Index và HNX-Index là gì?
VN-Index đại diện cho cổ phiếu trên Sàn Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HOSE), trong khi HNX-Index đại diện cho cổ phiếu trên Sàn Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX). Đây là hai chỉ số chính cho hai sàn giao dịch khác nhau tại Việt Nam.

Ảnh trên: VN-Index và HNX-Index
3. Điểm chứng khoán tăng có luôn luôn tốt không?
Một sự tăng trưởng điểm số bền vững dựa trên nền tảng kinh tế vĩ mô và kết quả kinh doanh tốt là tích cực. Tuy nhiên, sự tăng trưởng quá nóng có thể là dấu hiệu của bong bóng tài sản, tiềm ẩn rủi ro sụt giảm mạnh sau đó (Theo IMF, 2021).
4. Làm thế nào để bắt đầu đầu tư dựa trên điểm chứng khoán?
Nhà đầu tư có thể bắt đầu bằng cách mua các chứng chỉ quỹ ETF mô phỏng theo chỉ số như VN30-Index. Đây là cách đầu tư thụ động, đa dạng hóa danh mục và giảm thiểu rủi ro so với việc lựa chọn cổ phiếu riêng lẻ (Theo Dragon Capital, 2023).
5. Tại sao điểm VN-Index lại quan trọng hơn các chỉ số khác ở Việt Nam?
VN-Index quan trọng hơn vì nó đại diện cho sàn HOSE, nơi niêm yết hầu hết các công ty lớn và có giá trị vốn hóa chiếm trên 90% toàn thị trường. Do đó, nó phản ánh chính xác nhất sức khỏe chung của thị trường chứng khoán Việt Nam.
6. “Blue-chip” ảnh hưởng đến điểm chứng khoán như thế nào?
Cổ phiếu “blue-chip” là của các công ty có vốn hóa lớn, do đó chúng có trọng số cao trong công thức tính chỉ số. Sự biến động giá của một vài cổ phiếu blue-chip có thể tác động mạnh mẽ đến sự tăng giảm của toàn bộ VN-Index.

Ảnh trên: Cổ phiếu bluechip
7. Chỉ số P/E của VN-Index là gì?
Chỉ số P/E (Price-to-Earnings) của VN-Index là tỷ lệ giữa tổng giá trị vốn hóa thị trường và tổng lợi nhuận sau thuế của các công ty trong chỉ số. Nó giúp đánh giá thị trường đang được định giá cao hay thấp so với lịch sử.

Ảnh trên: Chỉ số P/E (Price-to-Earnings)
8. Điểm chứng khoán có thể dự đoán được không?
Việc dự đoán chính xác điểm chứng khoán trong ngắn hạn là không thể do tính biến động và các yếu tố bất ngờ. Tuy nhiên, phân tích các yếu tố cơ bản và kỹ thuật có thể giúp nhà đầu tư dự báo xu hướng trong trung và dài hạn.
9. Một nhà đầu tư mới có nên quá tập trung vào điểm chứng khoán hàng ngày?
Nhà đầu tư mới nên tập trung vào các mục tiêu dài hạn và các yếu tố cơ bản của doanh nghiệp thay vì bị ảnh hưởng bởi biến động hàng ngày. Việc theo dõi điểm số liên tục có thể dẫn đến các quyết định giao dịch theo cảm tính.
10. Điểm chứng khoán màu đỏ có nghĩa là tất cả cổ phiếu đều giảm giá?
Không, điểm chứng khoán màu đỏ chỉ có nghĩa là giá trị vốn hóa tổng thể của thị trường đã giảm. Trong một phiên giảm điểm, vẫn có thể có những cổ phiếu riêng lẻ tăng giá do có thông tin kinh doanh tích cực hoặc các yếu tố đặc thù.
8. Kết Luận
Điểm chứng khoán không chỉ là một con số biến động trên bảng điện tử, mà là một chỉ báo toàn diện, phản ánh sức sống của nền kinh tế, hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp và tâm lý của hàng triệu nhà đầu tư. Việc trang bị kiến thức để hiểu và phân tích chính xác điểm số là một kỹ năng nền tảng và thiết yếu cho bất kỳ ai muốn tham gia vào thị trường. Thay vì lo sợ trước những biến động ngắn hạn, nhà đầu tư nên coi điểm chứng khoán là một công cụ hữu ích để ra quyết định một cách bình tĩnh, có cơ sở và hướng tới sự tăng trưởng tài sản bền vững trong dài hạn.