Bạn có nhớ những ngày đầu năm 2022 không? Khi ấy, thị trường chứng khoán Việt Nam như một bữa tiệc sôi động, nơi mà dường như cứ mua là thắng. Những nhà đầu tư F0, trong đó có thể có cả bạn và tôi, bước vào thị trường với một niềm tin phơi phới, tài khoản “xanh mướt” từng ngày và những giấc mơ về tự do tài chính chưa bao giờ gần đến thế. Chúng ta kể cho nhau nghe về những mã cổ phiếu trần liên tục, về lợi nhuận tính bằng lần chỉ sau vài tuần. Cảm giác thật tuyệt vời, phải không?
Nhưng rồi, bữa tiệc nào cũng đến lúc tàn. Những con số màu đỏ bắt đầu xuất hiện, ban đầu chỉ là vài phiên điều chỉnh nhẹ, rồi dần dần, chúng trở thành một màu đỏ thẫm bao trùm toàn bộ bảng điện. Chỉ số VN-Index lao dốc không phanh. Sự hưng phấn nhanh chóng bị thay thế bởi hoang mang, rồi sợ hãi, và cuối cùng là tuyệt vọng. Nhiều người đã “cháy” tài khoản, nhiều người khác thì kẹt lại ở những đỉnh giá cao chót vót, mỗi ngày mở app ra là một lần xót xa. Đó chính là lúc chúng ta thực sự nếm trải mùi vị của một thị trường Bearish – hay còn gọi là thị trường Gấu. Vậy Bearish là gì mà lại có sức tàn phá khủng khiếp đến vậy? Và quan trọng hơn, liệu có cách nào để biến nỗi sợ hãi này thành cơ hội?
1. Bearish Là Gì? Giải Mã Thuật Ngữ Quyền Lực Nhất Thị Trường Tài Chính
Khi bước chân vào thế giới đầu tư, bạn sẽ nghe rất nhiều về “Bò” (Bull) và “Gấu” (Bear). Nếu Bull Market (thị trường Bò) tượng trưng cho sự hưng phấn, tăng trưởng, thì Bearish (thị trường Gấu) lại là một bức tranh hoàn toàn đối lập.
Bearish là một thuật ngữ dùng để chỉ xu hướng giảm giá kéo dài của một thị trường tài chính nói chung (chứng khoán, tiền điện tử, hàng hóa…) hoặc một tài sản riêng lẻ. Cái tên “Gấu” (Bear) xuất phát từ hình ảnh con gấu tấn công bằng cách dùng bộ vuốt của mình TÁT MẠNH TỪ TRÊN XUỐNG – một hình ảnh ẩn dụ hoàn hảo cho chiều đi xuống của đồ thị giá.
Về mặt kỹ thuật, một thị trường được xem là bước vào giai đoạn Bearish khi chỉ số chung (như VN-Index) hoặc giá cổ phiếu giảm ít nhất 20% so với đỉnh gần nhất, và xu hướng này kéo dài trong một khoảng thời gian đáng kể (thường là vài tháng hoặc thậm chí vài năm). Đây không phải là một vài phiên điều chỉnh nhỏ lẻ, mà là một sự thay đổi căn bản trong tâm lý và kỳ vọng của toàn thị trường. Trong giai đoạn này, sự bi quan lan tỏa, tin xấu xuất hiện nhiều hơn tin tốt và áp lực bán luôn thường trực, lấn át hoàn toàn nỗ lực mua vào.
Ảnh trên: Bearish Là Gì
2. Đừng Nhầm Lẫn: Khi Nào Là Bearish, Khi Nào Chỉ Là “Cú Lừa” Của Thị Trường?
Rất nhiều nhà đầu tư mới, thậm chí cả những người đã có kinh nghiệm, thường nhầm lẫn giữa một thị trường Bearish thực sự và một đợt điều chỉnh (Correction). Sự nhầm lẫn này có thể dẫn đến những quyết định sai lầm tai hại.
– Điều chỉnh (Correction): Đây là một đợt giảm giá ngắn hạn, thường từ 10% đến dưới 20% so với đỉnh. Nó giống như một “cơn cảm cúm” của thị trường, xảy ra khá thường xuyên, giúp thị trường “hạ nhiệt” sau một đợt tăng nóng và loại bỏ các nhà đầu tư yếu tay. Các đợt điều chỉnh thường kéo dài vài ngày đến vài tuần và sau đó thị trường sẽ nhanh chóng quay trở lại xu hướng tăng ban đầu.
-Thị trường Bearish (Bear Market): Đây là một “căn bệnh mãn tính”, một sự suy giảm sâu (trên 20%) và kéo dài. Nó không chỉ là sự điều chỉnh về giá mà còn phản ánh những vấn đề sâu xa hơn của nền kinh tế vĩ mô hoặc của chính nội tại doanh nghiệp. Vượt qua một thị trường Gấu đòi hỏi nhiều thời gian, sự kiên nhẫn và một chiến lược hoàn toàn khác.
Bạn có nhớ những phiên VN-Index giảm 30-40 điểm vào giữa một uptrend không? Đó có thể chỉ là một đợt điều chỉnh. Nhưng cú sập từ đỉnh 1500 điểm về dưới 900 điểm trong năm 2022, đó chính xác là một thị trường con gấu điển hình. Phân biệt được hai khái niệm này là bước đầu tiên để bạn không “bán bò tậu ểnh ương” hay hoảng loạn sai thời điểm.
Ảnh trên: Thị trường Bearish (Bear Market)
3. Những Dấu Hiệu “Chỉ Điểm” Một Thị Trường Gấu Sắp Ập Tới
Thị trường Gấu không bao giờ đến một cách đột ngột mà không có những dấu hiệu báo trước. Giống như những đám mây đen vần vũ trước cơn bão, nếu đủ tinh ý, bạn hoàn toàn có thể nhận ra chúng.
3.1. Tín Hiệu Từ Kinh Tế Vĩ Mô
Đây là những tín hiệu nền tảng nhất. Một thị trường chứng khoán khỏe mạnh không thể tồn tại trong một nền kinh tế yếu kém. Hãy để ý đến:
– Lãi suất tăng cao: Khi ngân hàng trung ương tăng lãi suất để kiềm chế lạm phát, chi phí vay vốn của doanh nghiệp sẽ tăng lên, lợi nhuận giảm sút. Dòng tiền cũng có xu hướng rút khỏi các kênh rủi ro như chứng khoán để chảy vào các kênh an toàn hơn như tiết kiệm.
– Lạm phát phi mã: Lạm phát cao bào mòn sức mua của người tiêu dùng và lợi nhuận của doanh nghiệp, tạo ra một môi trường kinh doanh đầy bất ổn.
– Tăng trưởng GDP chậm lại hoặc âm: Đây là dấu hiệu rõ ràng nhất cho thấy “sức khỏe” của nền kinh tế đang đi xuống, báo hiệu một thời kỳ khó khăn cho các doanh nghiệp niêm yết.
– Tỷ lệ thất nghiệp gia tăng: Người dân mất việc, thu nhập giảm, chi tiêu thắt chặt, ảnh hưởng trực tiếp đến doanh thu của các công ty.
Ảnh trên: Tăng trưởng GDP chậm lại hoặc âm – Đây là dấu hiệu rõ ràng nhất cho thấy “sức khỏe” của nền kinh tế đang đi xuống, báo hiệu một thời kỳ khó khăn cho các doanh nghiệp niêm yết.
3.2. Tín Hiệu Từ Phân Tích Kỹ Thuật
Đối với các nhà đầu tư theo trường phái kỹ thuật, đồ thị giá luôn biết nói.
– Đường MA (Moving Average): Khi các đường MA ngắn hạn (như MA20, MA50) cắt xuống dưới các đường MA dài hạn (như MA100, MA200), tạo thành một “Giao cắt tử thần” (Death Cross), đó là một tín hiệu bearish rất mạnh.
– Mô hình giá Đỉnh sau thấp hơn Đỉnh trước, Đáy sau thấp hơn Đáy trước: Đây là định nghĩa kinh điển của một xu hướng giảm (downtrend).
– Chỉ báo RSI (Relative Strength Index): RSI liên tục nằm trong vùng quá bán (<30) nhưng giá không thể phục hồi mạnh mẽ, cho thấy lực bán đang hoàn toàn áp đảo.
– Khối lượng giao dịch: Khối lượng tăng mạnh trong các phiên giảm điểm và sụt giảm trong các phiên hồi phục kỹ thuật là một dấu hiệu của sự phân phối và tháo chạy.
Ảnh trên: Chỉ báo RSI (Relative Strength Index) RSI liên tục nằm trong vùng quá bán (<30) nhưng giá không thể phục hồi mạnh mẽ, cho thấy lực bán đang hoàn toàn áp đảo.
3.3. Tín Hiệu Từ Tâm Lý Thị Trường
– “Tin tốt ra nhưng giá không tăng”: Khi một doanh nghiệp công bố lợi nhuận kỷ lục hay một tin tức vĩ mô tích cực được đưa ra nhưng chỉ số không tăng, thậm chí còn giảm, điều đó cho thấy tâm lý bi quan đã bao trùm và mọi tin tốt đều bị “bỏ qua”.
– Sự hưng phấn thái quá của đám đông: Thường thì đỉnh của thị trường được tạo ra trong sự hưng phấn tột độ, khi mà các nhà đầu tư F0 đổ xô vào thị trường, các diễn đàn tràn ngập những lời hô hào “múc, xúc, húc”. Đó chính là lúc Gấu đang rình rập.
4. Nguyên Nhân Sâu Xa Hình Thành Nên Một “Mùa Đông” Chứng Khoán
Hiểu được nguyên nhân sẽ giúp chúng ta có cái nhìn sâu sắc hơn và chuẩn bị tốt hơn. Một thị trường Gấu thường không đến từ một lý do đơn lẻ, mà là sự cộng hưởng của nhiều yếu tố.
– Khủng hoảng kinh tế hoặc suy thoái: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008 hay cuộc khủng hoảng do đại dịch Covid-19 năm 2020 là những ví dụ điển hình. Chúng tác động toàn diện đến mọi mặt của đời sống và kinh doanh.
– Vỡ bong bóng tài sản: Khi một loại tài sản nào đó (cổ phiếu công nghệ, bất động sản,…) được đầu cơ và đẩy giá lên quá cao so với giá trị thực, việc “bong bóng” vỡ và kéo theo sự sụp đổ của toàn thị trường là điều khó tránh khỏi.
– Sự kiện “Thiên nga đen” (Black Swan): Đây là những sự kiện bất ngờ, khó lường nhưng có tác động cực lớn, ví dụ như chiến tranh, thiên tai, đại dịch.
– Thay đổi chính sách đột ngột: Việc siết chặt tín dụng vào bất động sản, tăng cường thanh tra thị trường trái phiếu doanh nghiệp tại Việt Nam năm 2022 là một ví dụ cho thấy chính sách vĩ mô có thể tạo ra một cú sốc lớn, khởi đầu cho một xu hướng giảm dài hạn.
Ảnh trên: Sự kiện “Thiên nga đen” (Black Swan) Đây là những sự kiện bất ngờ, khó lường nhưng có tác động cực lớn, ví dụ như chiến tranh, thiên tai, đại dịch.
5. Hành Trình Cảm Xúc Của Nhà Đầu Tư Trong Thị Trường Bearish
Thị trường Gấu không chỉ là câu chuyện của những con số, nó còn là một hành trình tâm lý đầy cảm xúc mà bất kỳ nhà đầu tư nào cũng phải trải qua. Nó thường diễn ra theo 4 giai đoạn chính:
– Giai đoạn 1: Phủ nhận và Hy vọng. Thị trường bắt đầu giảm, nhưng hầu hết mọi người đều cho rằng đây chỉ là một đợt điều chỉnh bình thường. Họ vẫn tin vào xu hướng tăng, thậm chí còn “bắt đáy” với hy vọng giá sẽ sớm quay đầu. Những câu nói như “Giảm là cơ hội” vẫn còn rất phổ biến.
– Giai đoạn 2: Hoảng loạn. Giá tiếp tục lao dốc, xuyên thủng các ngưỡng hỗ trợ quan trọng. Lúc này, sự sợ hãi bắt đầu lan rộng. Các lệnh bán tháo được tung ra ồ ạt, nhiều người bán bất chấp để thu hồi vốn hoặc cắt lỗ. Đây là giai đoạn thị trường giảm mạnh nhất.
– Giai đoạn 3: Đầu hàng và Tuyệt vọng. Sau những cú sốc, thị trường bước vào giai đoạn giảm từ từ trong sự chán nản. Khối lượng giao dịch cạn kiệt. Nhà đầu tư đã quá mệt mỏi, nhiều người chấp nhận khoản lỗ lớn, xóa app và rời bỏ thị trường, thề sẽ không bao giờ quay lại. Đây cũng là lúc những tin tức xấu nhất được tung ra.
– Giai đoạn 4: Trở lại của Niềm tin. Giai đoạn này thường bắt đầu một cách âm thầm. Giá không giảm thêm nữa mà đi ngang trong một thời gian dài. Một vài tia hy vọng le lói xuất hiện. Các nhà đầu tư giá trị, những người có tầm nhìn xa, bắt đầu lặng lẽ gom mua những cổ phiếu tốt đang được định giá rẻ mạt. Dần dần, thị trường tạo đáy và một chu kỳ mới bắt đầu.
Bạn nhận ra mình đã ở giai đoạn nào trong cú sập vừa qua? Việc xác định được giai đoạn của thị trường sẽ giúp bạn điều chỉnh hành động và tâm lý cho phù hợp.
6. Sai Lầm “Chết Người” Mà 90% Nhà Đầu Tư Mắc Phải Khi Thị Trường Downtrend
Ảnh trên: Trung bình giá xuống một cách vô kỷ luật. Trung bình giá (DCA) là một chiến lược tốt, nhưng chỉ khi bạn thực hiện với những doanh nghiệp có nền tảng tốt và có một kế hoạch giải ngân rõ ràng. Việc trung bình giá xuống một cách vô tội vạ, dồn hết vốn vào một cổ phiếu đang lao dốc không phanh chỉ khiến khoản lỗ của bạn ngày càng phình to.
Trong thị trường Bearish, ranh giới giữa việc mất một ít tiền và việc “cháy” tài khoản là rất mong manh. Dưới đây là những sai lầm kinh điển mà bạn cần phải tránh bằng mọi giá.
– Bắt dao rơi: Cố gắng mua vào khi cổ phiếu đang trên đà giảm mạnh với hy vọng mua được đúng đáy là một hành động cực kỳ rủi ro. Bạn không bao giờ biết được đâu là đáy thật sự. “Đừng bao giờ cố bắt một con dao đang rơi” – đó là lời khuyên xương máu.
– Trung bình giá xuống một cách vô kỷ luật: Trung bình giá (DCA) là một chiến lược tốt, nhưng chỉ khi bạn thực hiện với những doanh nghiệp có nền tảng tốt và có một kế hoạch giải ngân rõ ràng. Việc trung bình giá xuống một cách vô tội vạ, dồn hết vốn vào một cổ phiếu đang lao dốc không phanh chỉ khiến khoản lỗ của bạn ngày càng phình to.
– Hoảng loạn bán đúng đáy: Nỗi sợ hãi có thể khiến chúng ta đưa ra những quyết định tồi tệ nhất. Sau nhiều tháng gồng lỗ mệt mỏi, nhiều nhà đầu tư không chịu nổi đã bán hết cổ phiếu của mình ngay tại vùng đáy của thị trường, để rồi ngậm ngùi nhìn nó phục hồi ngay sau đó.
– Mất niềm tin và rời bỏ thị trường: Sai lầm lớn nhất là để một thị trường Gấu đánh gục ý chí của bạn. Thị trường luôn vận động theo chu kỳ. Sau mùa đông giá lạnh sẽ là mùa xuân ấm áp. Rời bỏ thị trường đúng lúc nó chuẩn bị tạo đáy đồng nghĩa với việc bạn từ bỏ cơ hội lớn nhất để làm lại từ đầu và xây dựng sự thịnh vượng.
7. “Vũ Khí Tối Thượng”: Các Chiến Lược Kiếm Lợi Nhuận Trong Thị Trường Bearish
Nhiều người nghĩ rằng thị trường giảm là chỉ có mất tiền. Đó là một suy nghĩ sai lầm! Đối với nhà đầu tư thông minh và có sự chuẩn bị, thị trường Gấu lại chính là thời điểm “săn mồi” tốt nhất.
7.1. Bán khống (Short Selling) – Kiếm Tiền Dựa Trên Đà Giảm
Ảnh trên: Bán khống (Short Selling) – Kiếm Tiền Dựa Trên Đà Giảm
Đây là chiến lược dành cho những nhà đầu tư chuyên nghiệp và am hiểu thị trường. Bán khống là gì? Hiểu đơn giản, bạn sẽ vay mượn cổ phiếu để bán ra ở mức giá cao hiện tại, với kỳ vọng giá sẽ giảm trong tương lai. Khi giá thực sự giảm, bạn sẽ mua lại cổ phiếu đó trên thị trường với giá thấp hơn để trả lại khoản vay và hưởng phần chênh lệch.
Tại Việt Nam, nghiệp vụ bán khống thuần túy chưa phổ biến với nhà đầu tư cá nhân, nhưng bạn có thể áp dụng một cách gián tiếp thông qua thị trường chứng khoán phái sinh với hợp đồng tương lai chỉ số VN30. Khi dự báo thị trường sẽ giảm, bạn có thể vào vị thế Short hợp đồng tương lai VN30-Index. Nếu chỉ số VN30 giảm đúng như dự đoán, bạn sẽ có lợi nhuận. Tuy nhiên, đây là công cụ có đòn bẩy cao và rủi ro lớn, không dành cho người mới.
7.2. Trú Ẩn Vào Các Cổ Phiếu Phòng Thủ (Defensive Stocks)
Trong “mùa đông” kinh tế, không phải doanh nghiệp nào cũng lao đao. Có những ngành hàng mà dù kinh tế khó khăn đến đâu, người dân vẫn phải chi tiêu. Đó chính là các cổ phiếu phòng thủ.
– Ngành điện, nước: Dù giàu hay nghèo, bạn vẫn phải dùng điện, nước hàng ngày.
– Ngành thực phẩm và bán lẻ tiêu dùng thiết yếu: Các công ty sữa, thực phẩm, chuỗi siêu thị… thường có doanh thu ổn định.
– Ngành dược phẩm: Nhu cầu chăm sóc sức khỏe luôn tồn tại.
Những cổ phiếu này có thể không tăng bằng lần trong uptrend, nhưng trong thị trường Gấu, chúng giống như một hầm trú ẩn an toàn, giúp bảo vệ giá trị tài sản của bạn và thường có mức sụt giảm ít hơn nhiều so với thị trường chung.
Ảnh trên: Trú Ẩn Vào Các Cổ Phiếu Phòng Thủ (Defensive Stocks)
7.3. Tích Sản Cổ Phiếu Giá Trị – Tư Duy Của Warren Buffett
Huyền thoại Warren Buffett từng nói: “Hãy tham lam khi người khác sợ hãi”. Thị trường Bearish là cơ hội vàng để mua những công ty tuyệt vời với một mức giá hợp lý. Đây là lúc để bạn vận dụng chiến lược tích sản cổ phiếu.
Hãy lập ra một danh sách những doanh nghiệp đầu ngành, có lợi thế cạnh tranh bền vững, ban lãnh đạo tài năng và một bảng cân đối kế toán lành mạnh. Khi thị trường hoảng loạn và bán tháo cổ phiếu của những công ty này xuống dưới giá trị thực của chúng, đó là lúc bạn bắt đầu “đi nhặt kim cương”. Hãy chia vốn và mua vào một cách có kỷ luật theo từng tháng hoặc mỗi khi giá giảm đến một mức chiết khấu hấp dẫn. Vài năm sau, khi thị trường hồi phục, những khoản đầu tư này sẽ mang lại cho bạn thành quả ngọt ngào.
7.4. Nắm Giữ “Vua” – Sức Mạnh Của Tiền Mặt
Trong một downtrend, đôi khi hành động thông minh nhất lại là… không làm gì cả. “Cash is King” (Tiền mặt là Vua) là câu nói cửa miệng của các nhà đầu tư kinh nghiệm trong giai đoạn này. Việc nắm giữ một tỷ trọng tiền mặt cao không chỉ giúp bạn tránh được thua lỗ khi thị trường tiếp tục đi xuống, mà quan trọng hơn, nó cho bạn sự tự do và sức mạnh để mua vào khi những cơ hội tốt nhất xuất hiện ở vùng đáy thị trường. Đừng sợ việc đứng ngoài cuộc chơi trong một thời gian ngắn.
8. Xây Dựng Tâm Lý “Thép” Để Vượt Bão
Ảnh trên: Tuân thủ kỷ luật. Hãy đặt ra các quy tắc cho bản thân và tuân thủ chúng một cách nghiêm ngặt, bất kể cảm xúc của bạn ra sao.
Kiến thức và chiến lược là cần thiết, nhưng yếu tố quyết định sự thành bại của bạn trong một thị trường Gấu lại nằm ở tâm lý.
– Chấp nhận sự thật: Hãy chấp nhận rằng thua lỗ là một phần của cuộc chơi đầu tư. Không ai có thể đúng 100%. Việc thị trường đi xuống là điều bình thường và sẽ xảy ra theo chu kỳ.
– Tuân thủ kỷ luật: Hãy đặt ra các quy tắc cho bản thân (ví dụ: điểm cắt lỗ, tỷ trọng giải ngân) và tuân thủ chúng một cách nghiêm ngặt, bất kể cảm xúc của bạn ra sao. Kỷ luật là liều thuốc tốt nhất chống lại sự sợ hãi và tham lam.
– Tập trung vào dài hạn: Đừng nhìn vào biến động của tài khoản theo ngày. Hãy nhìn vào bức tranh lớn hơn, vào giá trị nội tại của doanh nghiệp bạn đang nắm giữ và mục tiêu tài chính trong 5-10 năm tới.
– Ngừng xem bảng điện liên tục: Việc dán mắt vào những con số màu đỏ chỉ khiến bạn thêm căng thẳng và dễ đưa ra quyết định sai lầm. Hãy dành thời gian đó để đọc sách, nghiên cứu doanh nghiệp, hoặc chăm sóc bản thân.
Bạn đã từng trải qua cảm giác bất lực khi tài khoản cứ vơi đi mỗi ngày chưa? Bạn đã rút ra được bài học gì về kỷ luật và quản lý cảm xúc sau những lần thua lỗ đó? Chính những trải nghiệm đau thương này mới là người thầy tốt nhất trên con đường đầu tư.
9. Vai Trò Của Một Người Đồng Hành Chuyên Nghiệp
Đối mặt với một thị trường Bearish khắc nghiệt một mình có thể là một trải nghiệm cực kỳ đơn độc và căng thẳng. Rất nhiều câu hỏi sẽ nảy ra trong đầu bạn: Đây đã phải là đáy chưa? Nên cắt lỗ hay gồng tiếp? Nên mua cổ phiếu nào bây giờ? Sự hỗn loạn của thông tin và cảm xúc có thể khiến ngay cả những nhà đầu tư lý trí nhất cũng mắc sai lầm.
Đây chính là lúc vai trò của một người đồng hành chuyên nghiệp trở nên vô giá. Hãy tưởng tượng, thay vì đơn độc chiến đấu, bạn có một chuyên gia bên cạnh để cùng phân tích vĩ mô, xem xét lại danh mục, đánh giá lại mục tiêu đầu tư và xây dựng một kế hoạch hành động rõ ràng. Việc có một góc nhìn khách quan, một cái đầu lạnh và một người giàu kinh nghiệm để tham vấn là điều vô cùng cần thiết, đặc biệt là với các nhà đầu tư còn non trẻ trong một thị trường đầy biến động. Đó cũng chính là triết lý hoạt động của những đơn vị tư vấn đầu tư cá nhân chuyên nghiệp như CASIN. Khác biệt với các môi giới truyền thống đôi khi chỉ chú trọng vào phí giao dịch, CASIN tập trung vào việc đồng hành trung và dài hạn, cá nhân hóa chiến lược cho từng khách hàng để bảo vệ vốn và tạo ra lợi nhuận một cách ổn định. Có một người bạn đồng hành như vậy sẽ giúp bạn có được sự an tâm tuyệt đối và đưa ra quyết định sáng suốt hơn, biến thách thức của thị trường Gấu thành nền tảng cho sự tăng trưởng tài sản bền vững sau này.
Ảnh trên: Dịch Vụ Tư Vấn Và Đầu Tư Chứng Khoán CASIN
10. Case Study Thực Tế: Vượt Qua “Mùa Đông” 2022 Của VN-Index
Hãy cùng nhìn lại thị trường Gấu gần nhất của chứng khoán Việt Nam. Năm 2022, VN-Index đã có cú rơi từ đỉnh trên 1.530 điểm xuống đáy dưới 900 điểm, mất hơn 40% giá trị.
– Nguyên nhân: Sự kết hợp của nhiều yếu tố: Fed tăng lãi suất mạnh mẽ, xung đột Nga-Ukraine đẩy giá năng lượng và lạm phát lên cao, và trong nước là các động thái siết chặt thị trường trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản.
– Diễn biến: Hàng loạt cổ phiếu, kể cả blue-chips, bị bán tháo và nằm sàn la liệt. Nhiều cổ phiếu “hot” của năm 2021 đã chia 3, chia 5 lần giá trị. Tâm lý bi quan bao trùm.
– Cơ hội xuất hiện: Trong sự hoảng loạn đó, giá của nhiều doanh nghiệp đầu ngành như FPT, Hòa Phát (HPG), các ngân hàng lớn… đã bị đẩy về mức định giá P/E, P/B cực kỳ hấp dẫn, thấp nhất trong nhiều năm. Những nhà đầu tư kiên nhẫn, có tiền mặt và tuân thủ chiến lược tích sản đã có cơ hội vàng để mua vào những tài sản quý giá với giá rẻ. Khi thị trường bắt đầu hồi phục từ cuối năm 2022 và trong năm 2023, chính những khoản đầu tư này đã mang lại lợi nhuận vượt trội.
Bài học rút ra là gì? Dù thị trường Bearish có tàn khốc đến đâu, nó luôn mang trong mình những hạt mầm của cơ hội cho những ai có sự chuẩn bị.
Ảnh trên: Nguyên nhân – Sự kết hợp của nhiều yếu tố: Fed tăng lãi suất mạnh mẽ, xung đột Nga-Ukraine đẩy giá năng lượng và lạm phát lên cao, và trong nước là các động thái siết chặt thị trường trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản.
11. Kết Luận: Thị Trường Gấu – Thử Thách Hay Là Món Quà?
Vậy cuối cùng, Bearish là gì? Nó không chỉ là một xu hướng giảm của thị trường. Nó là một bài kiểm tra toàn diện về kiến thức, chiến lược, kỷ luật và hơn hết là bản lĩnh của một nhà đầu tư. Nó là một bộ lọc khắc nghiệt, loại bỏ những người yếu bóng vía, những người đến với thị trường chỉ vì lòng tham và sự hưng phấn nhất thời.
Nhìn ở một góc độ khác, thị trường Gấu lại là một món quà. Món quà cho những ai biết kiên nhẫn chờ đợi, cho những ai chăm chỉ nghiên cứu và cho những ai có đủ dũng cảm để hành động khác biệt với đám đông. Nó trao cho bạn cơ hội để mua những tài sản tuyệt vời với giá chiết khấu, để tái cơ cấu lại danh mục một cách hiệu quả và để xây dựng nền tảng cho sự thịnh vượng trong dài hạn.
Thay vì sợ hãi “Gấu”, hãy học cách để “khiêu vũ” cùng nó. Hãy trang bị cho mình kiến thức, xây dựng một kế hoạch vững chắc và giữ một cái đầu lạnh. Rồi bạn sẽ nhận ra, sau cơn mưa, trời không chỉ lại sáng, mà còn có cả cầu vồng. Chúc bạn luôn vững vàng và tìm thấy “mỏ vàng” của riêng mình trong mọi hoàn cảnh của thị trường!