Mình vẫn nhớ lần đầu kinh doanh một quán cà phê nho nhỏ, suốt nhiều tháng trời, mình cứ loay hoay mãi không hiểu vì sao tiền thu về thì có, nhưng mãi chẳng thấy lãi đâu. Có hôm mình tự hỏi, “Liệu mình có đang bị lỗ mà không biết, hay đã hòa vốn rồi?” Mình bắt đầu nghe người quen nói đến điểm hòa vốn, nghe như từ ngữ kế toán khô khan. Thế nhưng, khi thực sự hiểu nó, mình mới “vỡ lẽ” rằng đây là mấu chốt để mình trả lời hàng loạt câu hỏi đau đầu: Phải bán bao nhiêu ly cà phê mỗi tháng mới đủ bù chi phí? Tính giá bán ra sao để đạt lợi nhuận mong muốn? Và liệu kế hoạch kinh doanh này có đang đi đúng hướng hay không? Không chỉ riêng người làm kinh doanh, điểm hòa vốn còn liên quan đến quyết định đầu tư, phân tích dòng tiền, thậm chí áp dụng trong chứng khoán khi bạn cần biết mức giá nào thì mình không còn lỗ nữa. Vậy nên, nếu bạn cũng đang có những trăn trở về việc “khi nào thu về bằng đúng số tiền bỏ ra?” hoặc “làm sao tính điểm hòa vốn một cách đơn giản?”, hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn khai sáng.
1. Điểm Hòa Vốn Là Gì Và Vì Sao Quan Trọng?
Khi được hỏi “điểm hòa vốn là gì?”, đôi khi mình thấy mọi người thường mơ hồ. Có người nghĩ đó là chạm mốc “có lãi” ngay lập tức. Có người lại cho rằng đó là điểm “không còn lỗ.” Thật ra, hiểu đơn giản, điểm hòa vốn là mức mà doanh thu (số tiền bạn thu về) bằng đúng tổng chi phí (số tiền bạn bỏ ra), tức là lợi nhuận bằng 0.
Tại sao con số này quan trọng? Vì nó giống như vạch đích đầu tiên bạn cần vượt qua trước khi muốn kiếm lời. Nếu bạn kinh doanh quán ăn, bạn chắc hẳn muốn biết mình phải bán bao nhiêu tô phở mỗi ngày để ít nhất không lỗ. Nếu bạn đầu tư chứng khoán, bạn muốn biết giá cổ phiếu cần tăng đến mức nào để bù lại tiền mua ban đầu và cả phí giao dịch. Chạm được điểm hòa vốn có nghĩa là bạn “tạm yên tâm” rằng mình không mất tiền, còn vượt qua thì mới bắt đầu thực sự có lãi.
Ảnh trên: Điểm hòa vốn
2. Ý Nghĩa Của Điểm Hòa Vốn Trong Kinh Doanh Và Đầu Tư
Khi mới lập kế hoạch khởi nghiệp, nhiều người chỉ ước tính đại khái “chắc bán cỡ đó thì đủ tiền thuê mặt bằng.” Nhưng sự thật, để tránh vỡ mộng, bạn cần tính điểm hòa vốn càng cụ thể càng tốt. Thử tưởng tượng bạn chi ra quá nhiều cho khoản cố định như tiền thuê, lương nhân viên, máy móc thiết bị…, sau đó, khối lượng bán hàng lại không đủ để vượt qua mức chi phí đó. Lâu dần, bạn đốt sạch vốn mà vẫn chưa thấy lợi nhuận đâu.
Trong đầu tư chứng khoán, điểm hòa vốn có thể hiểu là mức giá cổ phiếu phải đạt để bạn không lỗ. Nếu bạn mua vào một cổ phiếu giá 30.000 đồng, cộng thêm phí giao dịch, bạn có thể xác định rõ giá bán phải cao hơn con số “30.000 + phí” thì mới bắt đầu có lãi. Tất nhiên, trong tài chính, khái niệm này mang hơi hướng “một con số không lỗ” hơn là thuật ngữ của riêng kế toán, nhưng về bản chất, nó vẫn xoay quanh việc xác định “doanh thu” và “chi phí” cân bằng nhau.
3. Cách Tính Điểm Hòa Vốn Và Những Công Thức Cơ Bản
Trong sách vở, người ta hay nói đến công thức tính điểm hòa vốn dựa trên mô hình C-V-P (Cost – Volume – Profit). Công thức nổi tiếng nhất thường là:
Doanh thu Hòa Vốn = Tổng Chi Phí Cố Định / [1 – (Biến Phí/Doanh Thu)]
Hay một cách đơn giản hơn khi bạn muốn tính số lượng sản phẩm để hòa vốn:
Số lượng Hòa Vốn = Chi Phí Cố Định / (Giá bán đơn vị – Biến phí đơn vị)
Mình biết những con số này nghe có vẻ “hại não.” Nhưng thực ra, bạn chỉ cần hiểu: trong một dự án, chi phí của bạn gồm hai phần – cố định và biến đổi. Cố định là những thứ “dù bạn có bán 1 sản phẩm hay 1000 sản phẩm, chi phí này vẫn như vậy” (mặt bằng, lương cố định, khấu hao tài sản…). Biến đổi là những thứ thay đổi theo số lượng (nguyên vật liệu, điện nước…). Bạn chỉ cần đủ doanh thu để bù cho cả hai khoản ấy thì bạn đạt điểm hòa vốn.
Ở quy mô nhỏ hơn, bạn vẫn có thể tự lập bảng Excel. Chẳng hạn, nếu bạn muốn tính cách tính điểm hòa vốn cho cửa hàng trà sữa, bạn có thể liệt kê rõ tiền thuê mặt bằng, tiền lương nhân viên, tiền mua sữa, trân châu, ly… Rồi thử nhiều mức bán ra khác nhau để xem ở đâu bạn bắt đầu “hòa vốn.”
4. Cách Vận Dụng Điểm Hòa Vốn Trong Thực Tế
Nhiều bạn nghe xong công thức thì “ok, hiểu sơ sơ rồi,” nhưng đôi khi lại băn khoăn: “Sau đó, cụ thể phải làm gì?” Kinh nghiệm của mình là bạn nên dùng kết quả này để ra quyết định:
Có nên giảm chi phí cố định bằng cách thuê cửa hàng nhỏ hơn hay không?
Có nên tăng giá bán hay tiết kiệm biến phí để điểm hòa vốn hạ xuống?
Số lượng bán dự kiến có đủ để vượt qua mốc hòa vốn và có lãi hay không?
Tương tự, nếu bạn đang cầm một cổ phiếu trong danh mục, sau khi tính toán mức hòa vốn, bạn sẽ biết rõ ít nhất giá nào thì mình “về lại bờ.” Từ đó, bạn mới cân nhắc nên cắt lỗ sớm (nếu thấy triển vọng xấu) hay kiên nhẫn chờ đợi (nếu tin vào tiềm năng dài hạn).
5. Điểm Hòa Vốn Trong Môi Trường Biến Động Cao
Ảnh trên: điểm hoà vốn trong môi trường biến động cao.
Đặt trong bối cảnh kinh tế Việt Nam, nơi thị trường đôi khi lên xuống thất thường, chính sách lãi suất thay đổi… bạn cần linh hoạt hơn khi tính điểm hòa vốn là gì cho doanh nghiệp hay khoản đầu tư. Nếu lãi suất ngân hàng tăng, chi phí vay vốn của bạn có thể tăng theo, kéo theo chi phí cố định cao hơn. Khi đó, điểm hòa vốn cũng nhích lên, bạn phải bán được nhiều hơn hoặc giá bán phải cao hơn mới không lỗ.
Mình từng có quãng thời gian kinh doanh quần áo online, thuê một địa điểm nhỏ, cứ nghĩ tiền thuê mỗi tháng là cố định, dễ dự trù. Nhưng sau 6 tháng, giá nhà tăng, chủ cho thuê đòi tăng tiền. Lúc ấy, điểm hòa vốn bị đẩy lên, mình phải gồng hết công suất mới không lỗ. Cuối cùng, mình đành chuyển sang mặt bằng khác rẻ hơn. Nếu mình không bám sát con số hòa vốn, có lẽ mình đã “đốt” vốn thêm vài tháng nữa mới nhận ra.
6. Những Sai Lầm Thường Gặp Khi Tính Toán Điểm Hòa Vốn
Sai lầm lớn nhất mình thấy là mọi người hay “quên” một số chi phí. Mình từng gặp một bạn mở cửa hàng bánh, tính tiền thuê, tiền lương… nhưng lại quên mất chi phí marketing, quên luôn cả tiền điện, nước. Khi áp dụng tính điểm hòa vốn, bạn phải liệt kê càng chi tiết càng tốt, tránh trường hợp “xem nhẹ” những khoản nhỏ xíu nhưng gộp lại thì không hề nhỏ.
Một sai lầm khác là không tính đến yếu tố biến động giá nguyên liệu. Ví dụ, giá cà phê hạt, đường sữa… có thể tăng theo mùa hoặc do chính sách thuế. Nếu bạn chủ quan, đến lúc giá nguyên liệu tăng đột biến, bạn mới nhận ra điểm hòa vốn mình tính từ trước đã “lỗi thời.”
Với cổ phiếu, một số bạn cũng “quên” phí giao dịch hoặc thuế, chỉ tập trung vào giá mua – giá bán mà không tính đến khoản chi 0,1% hay 0,2% trên tổng giá trị giao dịch. Đến lúc bán ra mới thấy lãi mỏng hơn kỳ vọng, hoặc hòa vốn nhưng chưa thực sự hòa vốn vì còn phí “ăn” vào.
7. Ứng Dụng Công Thức Tính Điểm Hòa Vốn Trong Nhiều Lĩnh Vực
Phổ biến nhất, khái niệm này được giảng dạy rộng rãi trong lĩnh vực kinh doanh. Bạn có thể áp dụng cho cửa hàng bán lẻ, dịch vụ ăn uống, sản xuất… Dù là mô hình to hay nhỏ, thì bạn đều phải đối diện với câu hỏi: “Mình cần bán bao nhiêu sản phẩm để không lỗ?”
Trong lĩnh vực đầu tư, đặc biệt là bất động sản, bạn có thể tính tương tự: tiền mua đất, chi phí xây dựng, chi phí cơ hội (lãi vay), chi phí sửa chữa… Bạn muốn bán giá tối thiểu bao nhiêu để không lỗ? Đó cũng chính là một dạng biến thể của tính điểm hòa vốn.
Mình cũng từng thấy nhiều nhà đầu tư chứng khoán áp dụng tư duy “hòa vốn” này trong việc xác định kế hoạch bán cổ phiếu. Họ đưa ra ngưỡng giá để “chốt lời” hoặc ngưỡng cắt lỗ để tránh mất mát lớn hơn. Tuy rằng chứng khoán dao động liên tục, nhưng hiểu rõ cốt lõi “chi phí” và “doanh thu” vẫn rất hữu ích.
Ảnh trên: Công thức tính điểm hoà vốn
8. Tính Linh Hoạt Của Điểm Hòa Vốn
Bạn có thể tưởng tượng, điểm hòa vốn không phải cột mốc “đóng băng.” Nó thay đổi theo nhiều điều kiện. Nếu bạn đàm phán được giá thuê thấp hơn, điểm hòa vốn sẽ giảm. Nếu bạn mua được nguyên liệu rẻ hơn, biến phí đơn vị giảm, bạn cũng “dễ thở” hơn. Còn nếu bạn tăng giá bán thành công, đương nhiên số lượng bán cần thiết để hòa vốn cũng hạ xuống.
Ngược lại, nếu thị trường buộc bạn phải giảm giá để cạnh tranh, nhưng chi phí vẫn thế, điểm hòa vốn sẽ cao hơn (nghĩa là bạn phải bán nhiều hơn mới đủ bù chi phí). Hãy nghĩ nó như một “cột mốc di động,” và nhiệm vụ của bạn là liên tục theo dõi, tìm cách tối ưu để cột mốc ấy gần mình hơn.
9. Phân Biệt Điểm Hòa Vốn Và Thời Gian Hòa Vốn
Đôi khi, có người nhầm lẫn giữa khái niệm “điểm hòa vốn” với “thời gian hòa vốn.” Điểm hòa vốn là con số về doanh thu hoặc sản lượng bán (hoặc mức giá cổ phiếu). Thời gian hòa vốn lại trả lời câu hỏi “mất bao lâu để đạt được kết quả hòa vốn?”
Ví dụ, nếu bạn cần bán 2000 bánh mì mỗi tháng để hòa vốn, và bạn ước tính bán được 100 chiếc/ngày, thì chỉ mất khoảng 20 ngày là bạn đạt điểm hòa vốn trong tháng đó. Ngày thứ 21 trở đi, bạn mới thực sự có lãi. Trong dự án dài hạn như đầu tư bất động sản, người ta cũng hay nói “dự tính 2 năm sau thì thu về đủ vốn ban đầu,” chính là thời gian hòa vốn.
10. Rủi Ro Nếu Không Quan Tâm Đến Điểm Hòa Vốn
Mình có quen một anh bạn mở xưởng sản xuất nhỏ, ban đầu mọi thứ có vẻ suôn sẻ. Nhưng sau 6 tháng, anh ấy bất ngờ nhận thấy tiền trong tài khoản chẳng còn bao nhiêu, lại còn nợ ngân hàng, lương công nhân chưa đủ. Lúc đó anh mới tá hỏa “Mình đã lỗ từ lâu mà không biết!”
Nếu anh ấy quản lý sổ sách, tính toán cách tính điểm hòa vốn ngay từ đầu, có lẽ anh sẽ nhìn thấy dấu hiệu báo động sớm, rằng “số lượng sản xuất vẫn thấp hơn mức cần thiết để hòa vốn.” Hoặc anh ấy có thể điều chỉnh chiến lược giá, cắt giảm chi phí vô nghĩa, hoặc tăng cường marketing… Tất cả những biện pháp ấy chỉ có thể nảy sinh khi bạn “soi” con số hòa vốn một cách định kỳ.
11. Tối Ưu Điểm Hòa Vốn Bằng Cách Nào?
Có hai hướng cơ bản để bạn “kéo” điểm hòa vốn về phía mình, tức là làm cho ngưỡng hòa vốn ngày càng thấp hơn:
Giảm chi phí: bạn có thể đàm phán lại hợp đồng thuê mặt bằng, tối ưu quy trình sản xuất để giảm biến phí, cắt bớt những khoản không cần thiết. Khi chi phí cố định và biến phí đều nhỏ đi, bạn cần ít doanh thu hơn để đạt hòa vốn.
Tăng doanh thu: bạn có thể nâng giá (nếu thị trường chấp nhận), mở rộng kênh bán hàng để đẩy mạnh sản lượng. Miễn sao số lượng bán ra đủ lớn so với chi phí, bạn sẽ nhanh chạm đến hòa vốn.
Tùy vào mô hình kinh doanh mà bạn chọn cách nào hoặc kết hợp cả hai. Với chứng khoán, “tối ưu” hòa vốn có nghĩa là bạn quản lý được chi phí giao dịch, phân bổ vốn hợp lý, thậm chí xem xét mua thêm khi giá giảm ở vùng hấp dẫn (nếu tin tưởng vào giá trị doanh nghiệp), qua đó kéo “giá trung bình” xuống, sớm quay lại mốc hòa vốn. Tuy nhiên, hãy cẩn thận với việc “bình quân giá xuống” nếu bạn không có phân tích chắc chắn, vì đôi khi công ty đang trên đà sa sút, bình quân giá xuống chỉ làm bạn lỗ nặng hơn.
Ảnh trên: Tăng doanh thu: bạn có thể nâng giá (nếu thị trường chấp nhận), mở rộng kênh bán hàng để đẩy mạnh sản lượng.
12. Điểm Hòa Vốn Và Kế Hoạch Kinh Doanh Dài Hạn
Đây không chỉ là một con số kỹ thuật để “giải tỏa” thắc mắc “khi nào mình mới ngừng lỗ.” Hãy nghĩ rộng hơn: điểm hòa vốn giúp bạn đánh giá tính khả thi của một kế hoạch kinh doanh dài hơi. Nếu bạn đặt mục tiêu trở thành thương hiệu đồ uống lớn, nhưng tính toán cho thấy bạn cần bán hàng nghìn ly mỗi ngày chỉ để hòa vốn, trong khi địa điểm hay nhân lực của bạn chưa đủ đáp ứng, đó là dấu hiệu để cân nhắc lại mô hình.
Mình cũng từng dùng chỉ số hòa vốn để thuyết phục đối tác. Mình trình bày với họ: “Đây là chi phí dự kiến, đây là số lượng bán tối thiểu. Sau một năm, chúng ta sẽ đạt điểm hòa vốn, những năm sau mới sinh lợi nhuận.” Từ đó, đối tác có niềm tin hơn, vì họ thấy kế hoạch có cơ sở rõ ràng, chứ không phải chỉ là lời hứa “tôi làm là sẽ lãi.”
13. Mối Tương Quan Giữa Điểm Hòa Vốn Và Mức Lợi Nhuận Mong Muốn
Điểm hòa vốn cho bạn biết đâu là vạch 0. Nếu bạn muốn lãi ròng 10 triệu mỗi tháng, bạn có thể cộng thêm con số này vào chi phí cố định rồi tính lại. Lúc đó, bạn sẽ có “điểm hòa vốn + lợi nhuận mong muốn.” Thực ra, đó không còn là hòa vốn nữa, mà là mức doanh thu tối thiểu để bạn có lãi 10 triệu. Tư duy này rất cần thiết khi bạn định giá sản phẩm hoặc xác định kế hoạch tài chính.
Ví dụ, nếu chi phí cố định là 20 triệu, biến phí 15.000 đồng/sản phẩm, bạn muốn lãi 10 triệu, bạn cộng luôn 10 triệu ấy vào phần chi phí cố định, thành 30 triệu. Rồi áp dụng công thức, bạn biết mỗi tháng phải bán khoảng bao nhiêu sản phẩm. Dựa vào đó, bạn xem việc bán con số đó có khả thi không, hay cần tăng cường marketing, cắt giảm chi phí…
14. Vì Sao Điểm Hòa Vốn Cũng Liên Quan Đến Tâm Lý Nhà Đầu Tư?
Trong chứng khoán, nhiều bạn hay nói: “Chỉ cần mình hòa vốn là mình bán luôn.” Hoặc “Cổ phiếu này dính lệnh T+2, giá phải lên tới điểm này thì mình mới không lỗ.” Tâm lý “đợi về bờ” rất phổ biến. Nhưng cũng chính vì tâm lý này, có người gồng lỗ rất lâu, chờ hoài không thấy giá cổ phiếu quay lại mức hòa vốn.
Vậy nên, hiểu điểm hòa vốn là tốt, nhưng bạn cũng cần cân nhắc tình hình thị trường, tiềm năng doanh nghiệp. Đừng cố chấp chờ giá. Mình từng “gồng lỗ” một cổ phiếu chỉ vì chờ nó quay lại mức mua ban đầu. Cuối cùng, nó xuống sâu hơn, mình vừa lỗ nhiều vừa lỡ mất cơ hội khác. Nếu mình xác định cắt lỗ sớm khi thấy doanh nghiệp có vấn đề, có lẽ đã dùng vốn đó để đầu tư thứ hiệu quả hơn.
15. Sử Dụng Điểm Hòa Vốn Trong Đàm Phán Kinh Doanh
Mình thấy có nhiều anh chị chủ shop dùng con số hòa vốn làm cơ sở trao đổi với chủ nhà khi thuê mặt bằng. Họ nói: “Giá thuê này đẩy chi phí cố định lên cao quá, tôi sẽ khó lòng đạt hòa vốn, vậy nên tôi muốn giá thuê tốt hơn.” Tất nhiên, bạn không thể đòi hỏi vô lý, nhưng khi có số liệu rõ ràng, bạn cũng thuyết phục đối tác bằng logic thay vì chỉ “trả giá bừa.”
Tương tự, nếu bạn hợp tác với nhà cung cấp, bạn có thể chia sẻ: “Đây là biến phí trên một sản phẩm của tôi, nếu anh chị hỗ trợ giá, tôi có thể nhập số lượng lớn hơn, chúng ta đều có lợi.” Điểm hòa vốn lúc này đóng vai trò giúp bạn nắm được “chừng nào mình sống khỏe, chừng nào lỗ,” từ đó đàm phán tự tin.
16. Điều Chỉnh Danh Mục Đầu Tư Để Nhanh Tiếp Cận Điểm Hòa Vốn
Ảnh trên: Điều Chỉnh Danh Mục Đầu Tư Để Nhanh Tiếp Cận Điểm Hòa Vốn
Với tư cách nhà đầu tư, khi bạn có nhiều khoản đầu tư khác nhau (cổ phiếu, trái phiếu, vàng…), bạn cũng có “bức tranh” tổng thể về chi phí, lợi nhuận. Nếu một khoản đang lỗ, bạn có thể cân nhắc cắt giảm vị thế hoặc tái phân bổ vốn vào những cơ hội khác. Một khi danh mục được tối ưu, “điểm hòa vốn” cho cả danh mục cũng có thể đạt nhanh hơn.
Một số người mới vào thị trường chứng khoán thường vung tiền mua nhiều mã theo tin đồn. Khi thị trường lao dốc, họ không biết đâu mà lần. Lời khuyên là hãy xác định “chi phí đầu tư” cho từng mã, tính luôn phí giao dịch, rồi xem xét tổng số tiền thực bỏ ra. Lúc này, bạn mới biết cần mức giá bao nhiêu để ít nhất “không lỗ.” Nếu thấy cổ phiếu không còn tiềm năng, thay vì gồng lỗ chờ hòa vốn, bạn nên nghĩ đến việc cắt lỗ để bảo toàn phần còn lại.
17. Thời Điểm Nên Tái Xác Định Điểm Hòa Vốn
Mọi thứ không phải tính một lần là xong. Vài tháng hoặc vài quý, bạn nên ngồi lại, kiểm tra chi phí xem có gì thay đổi. Nếu bạn thêm trang thiết bị mới, mở thêm chi nhánh, điểm hòa vốn của bạn có thể khác. Nếu giá đầu vào giảm nhờ mua số lượng lớn, biến phí đơn vị giảm, lúc đó bạn cũng cần cập nhật.
Trong đầu tư, khi có sự kiện mới, như doanh nghiệp tăng vốn, chia cổ phiếu thưởng, hoặc thay đổi cơ cấu nợ, chi phí vốn của bạn cũng có thể thay đổi. Mình từng thấy trường hợp một anh bạn mua cổ phiếu ở mức giá 50.000 đồng, nhưng sau đó doanh nghiệp chia cổ phiếu thưởng tỉ lệ 1:1. Vốn anh bỏ ra vẫn vậy, nhưng số cổ phiếu tăng gấp đôi, giá trên thị trường cũng điều chỉnh. Anh tính lại “giá hòa vốn” dựa trên giá điều chỉnh, chứ không cứng nhắc giữ con số 50.000 đồng ban đầu.
18. Mối Liên Hệ Giữa Điểm Hòa Vốn Và Phân Tích Chi Phí – Lợi Nhuận
Trong môn học quản trị tài chính hay kế toán quản trị, mình thấy người ta thường “gói” điểm hòa vốn trong một bức tranh lớn hơn: phân tích chi phí – khối lượng – lợi nhuận. Bạn có thể dần dần học để đánh giá: nếu sản lượng thay đổi, chi phí thay đổi thế nào, lợi nhuận thay đổi ra sao. Điểm hòa vốn chính là điểm giao giữa đường tổng chi phí và đường doanh thu. Bạn càng hiểu rõ “đường” này, bạn càng chủ động kiểm soát kinh doanh.
19. Ảnh Hưởng Của Mùa Vụ Và Yếu Tố Ngành
Ở Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực nông sản, du lịch, thời trang…, yếu tố mùa vụ tác động không nhỏ đến doanh thu. Có nghĩa là có thể tháng này bạn bán vượt xa hòa vốn, tháng sau lại chật vật chẳng ai mua. Lời khuyên là bạn nên tính điểm hòa vốn không chỉ cho cả năm, mà còn chia nhỏ theo mùa, hoặc có kế hoạch dự trữ vốn xoay vòng.
Mình từng kinh doanh online quần áo mùa đông, rõ ràng tháng 10 đến tháng 1 bán rất chạy, tháng 2 đến tháng 4 thì hầu như chậm. Nếu chỉ nhìn con số trung bình năm, có thể mình vẫn thấy “ổn,” nhưng thực tế tiền trong tài khoản có những tháng bị âm dòng tiền, phải đợi mùa cao điểm mới bù đắp được.
20. Tầm Quan Trọng Của Chiến Lược Dài Hạn
Khi mình hiểu rõ điểm hòa vốn, mình sẽ không chỉ dừng lại ở việc “bằng lòng” chạm mốc 0, mà còn hướng đến tăng trưởng bền vững. Điều này đòi hỏi chiến lược dài hạn: tạo sản phẩm/dịch vụ khác biệt, chăm sóc khách hàng để có doanh thu ổn định, quản trị tốt chi phí để tránh lạm phát chi phí…
Nếu bạn muốn mở rộng quy mô, hãy cân nhắc việc đầu tư thêm máy móc hay tuyển thêm nhân viên. Điều đó sẽ làm tăng chi phí cố định, kéo điểm hòa vốn lên. Nhưng đổi lại, nếu doanh thu cũng phình to, bạn sẽ có lợi. Đó là bài toán “đánh đổi” giữa rủi ro và cơ hội. Chẳng hạn, bạn thêm chi phí cố định 20 triệu mỗi tháng, nhưng bù lại doanh thu có thể tăng thêm 50 triệu. Lúc này, phải xem mức hòa vốn mới có vượt quá khả năng bán hàng không, rồi mới quyết định.
Ảnh trên: Tầm Quan Trọng Của Chiến Lược Dài Hạn.
21. Giá Trị Thực Tiễn: Đọc Xong Có Thể Làm Gì?
Mình hi vọng sau khi “dạo” qua một loạt khái niệm và ứng dụng, bạn sẽ cảm nhận được việc nắm rõ điểm hòa vốn có ý nghĩa thế nào. Dưới góc độ kinh doanh, bạn có thể:
Xem lại sổ sách, chia tách rõ chi phí cố định và chi phí biến đổi. Từ đó, áp dụng công thức tính điểm hòa vốn hoặc lập bảng Excel để tìm “con số kỳ diệu.”
Sau khi biết điểm hòa vốn, bạn nghĩ cách tối ưu: cắt giảm chi phí, tăng giá, hay tăng sản lượng, marketing… Miễn sao bạn rút ngắn khoảng cách đến hòa vốn.
Khi chuẩn bị khởi nghiệp, hãy tính trước con số này để ước lượng mình cần bán bao nhiêu, doanh thu bao nhiêu mới ít nhất không lỗ.
Dưới góc độ đầu tư, bạn có thể:
Tính cách tính điểm hòa vốn cho cổ phiếu mình mua, bao gồm cả phí giao dịch. Biết rõ mức giá nào thì bạn “về bờ.”
Nếu thị trường xấu, doanh nghiệp có vấn đề, đừng cố chấp đợi hòa vốn. Cân nhắc cắt lỗ, chuyển vốn sang cơ hội khác. Ngược lại, nếu doanh nghiệp triển vọng, bạn có thể kiên nhẫn, hoặc thậm chí mua thêm ở giá thấp, miễn là phân tích cẩn thận.
Quan trọng hơn, bạn sẽ có sự chủ động, tự tin hơn trong quản trị chi phí và chiến lược giá. Đó là giá trị thiết thực thay vì chỉ nắm một khái niệm “học thuật.”
22. Có Nên Tìm Sự Tư Vấn Chuyên Nghiệp?
Mình từng gặp trường hợp một số startup trẻ rất máu lửa, nhưng chưa có kinh nghiệm, dẫn tới “đổ bể” vì quản trị tài chính yếu. Họ chỉ ước lượng doanh thu, không tính chi phí, không xác định đâu là điểm hòa vốn, cứ thế tiêu tiền. Nếu bạn không rành về sổ sách, không biết lập kế hoạch, đôi khi bạn nên tìm đến dịch vụ tư vấn chuyên nghiệp.
Ở mảng đầu tư, cũng tương tự. Nếu bạn là nhà đầu tư mới, thường xuyên thua lỗ, đang lúng túng không biết “khi nào nên cắt lỗ, khi nào nên nắm giữ,” thì việc có một chuyên gia gợi ý phương pháp đầu tư có thể sẽ giúp bạn tránh được rất nhiều sai lầm. Mình nghe nói CASIN là một công ty tư vấn đầu tư cá nhân chuyên nghiệp, họ đồng hành trung dài hạn, bảo vệ vốn và mang lại lợi nhuận ổn định, khác với các môi giới truyền thống thường chỉ quan tâm đến khối lượng giao dịch. Bạn có thể cân nhắc nếu cần một đối tác đáng tin cậy để cùng xây dựng kế hoạch, nắm rõ các ngưỡng giá quan trọng và yên tâm đầu tư.
23. Lời Khuyên Cuối Cùng Về Điểm Hòa Vốn
Đừng coi điểm hòa vốn là cái đích nhỏ bé để xong rồi “thôi.” Hãy lấy nó làm thước đo, làm tấm bản đồ chỉ đường. Nếu bạn chỉ dừng ở mức “không lỗ,” bạn sẽ khó tạo sự bứt phá. Nhưng nếu không biết điểm hòa vốn là gì, bạn có thể sa vào tình cảnh “lỗ chồng lỗ” mà không hề hay biết.
Điểm hòa vốn chỉ là một trong vô số khía cạnh bạn cần quản lý trong quá trình vận hành kinh doanh hay đầu tư. Tuy nhiên, đó lại là mấu chốt để bạn hình dung rõ ràng giữa dòng tiền ra và dòng tiền vào. Khi bạn làm chủ được con số này, bạn sẽ chủ động hơn, bớt hoang mang, và có cơ hội tiến xa hơn trong cuộc chơi của mình.
Cuối cùng, nắm được tính điểm hòa vốn cũng không làm bạn thành công ngay tức khắc, nhưng ít nhất, bạn không còn “lầm đường lạc lối,” không bị rơi vào cảnh kinh doanh mãi mà chẳng biết mình đang ở đâu trên hành trình lỗ – lãi. Hòa vốn đôi khi là vạch xuất phát, giúp bạn tự tin thực hiện những chiến lược lớn hơn. Nếu bạn đang ôm hoài nghi, sao không thử áp dụng?
Hy vọng bài viết đã giải đáp phần nào về điểm hòa vốn, cách tính và ứng dụng thực tế. Chúc bạn sớm “về bờ” hoặc thậm chí “vượt bờ” để chạm đến lợi nhuận mơ ước, dù bạn đang kinh doanh, đầu tư chứng khoán hay bất cứ lĩnh vực nào khác. Chỉ cần đừng quên: số liệu chính xác, hiểu thấu cách vận hành chi phí – doanh thu, và luôn giữ tâm lý chủ động, sẵn sàng điều chỉnh khi thị trường chuyển mình. Hãy để điểm hòa vốn là người bạn đồng hành, thay vì chướng ngại cản bước bạn.